Beslissings in Suid-Afrikaanse howe vorm ‘n wesenlike bron van die wet. Die howe handhaaf die Grondwet en ontwikkel ‘n Gemenereg wat konsekwent is met die waardes van die Grondwet, sowel as die doel en gees van die Handves van Regte. Met betrekking tot belasting, dra die Hof deur hierdie beslissings by tot die manier waarop wetgewing geïnterpreteer word, of die regte en verpligtinge van belastingbetalers en die Suid-Afrikaanse Inkomstediens bevestig word. Om die belastingslandskap dus te waardeer, moet daar rekening gehou word met die beslissings van ons howe.
In SIP Projek Bestuurders (Edms) Bpk v Kommissaris van die SAID (29 April 2020), het die Gautengse Afdeling van die Hooggeregshof teen die SAID beslis oor die aanstelling van ‘n derdeparty (in die geval Standard Bank) om belastingskuld in te vorder van belastingbetalers se rekeninge. Die aangeleentheid was ‘n aansoek om verklarende verligting teen die SAID met die doel om die aanstelling van die derdeparty tersyde te stel en nietig te verklaar, asook dat die SAID ‘n bedrag van R1 261 007 terugbetaal wat deur Standard Bank as derdeparty-agent aan die SAID oorbetaal is.
In die aansoek het SIP aangevoer dat daar geen eisbriewe van die SAID ontvang is soos vereis in artikel 179 van die Wet op Belastingadministrasie nie. SIP het ook aangevoer dat indien die Hof ontdek dat die briewe wel afgelewer is, dat dit voortydig was, en dat daar nog geen skuld betaalbaar was teen daardie punt nie. Hulle het ook volgehou dat die tien werksdae (soos vereis word in die Administrasiewet) nog nie verstreke was voor die aflewering van kennisgewing deur die derdeparty-agent nie.
Die Wet op Belastingadministrasie bepaal dat ‘n kennisgewing aan ‘n derdeparty slegs uitgereik mag word ná die finale eis om betaling, en moet ten minste tien werksdae voor die uitreiking van die kennisgewing afgelewer word. Sodoende word daar ook geleentheid gegun vir die SAID om verdere verligting aan die belastingbetaler beskikbaar te maak. Hierdie vereiste stap moet geneem word voordat ‘n derdepartykennisgewing uitgereik kan word om die uitstaande belastingskuld in te vorder.
Die Hof het aangedring dat daar nie genoeg rede was vir die finale eis om te uitgereik te geword nie. Die Hof het verder aangevoer dat die finale eis in ooreenstemming met die Reëls vir Elektroniese Kommunikasie soos voorgeskryf in die Wet op Belastingadministrasie gelewer moes word en dat indien daar geen erkenning van ontvangs van kommunikasie is nie, die kommunikasie nie as afgelewer beskou word nie (behalwe via eFiling).
Aangesien die SAID nie bewys kon lewer dat die brief deur eFiling gestuur is nie, en daar geen ander bewys van aflewering was nie, het die Hof beslis dat die SAID nie ‘n finale eis aan SIP gedien het voordat hulle Standard Bank as derdeparty-agent aangestel het nie.
Die kennisgewing wat uitgereik is, is dus onwettig en nietig verklaar deur die Hof. Die SAID was dus verantwoordelik vir die terugbetaling van die volle bedrag met bykostes aan SIP.
Hierdie artikel is ʼn algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd ʼn finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)