Skenkersbelasting word gehef in terme van Afdeling 54 van die Wet op Inkomstebelasting, 58 van 1962 (“Inkomstebelastingwet”). Die belastingkoers is tans 20% en word gehef op die waarde van enige eiendom wat deur Suid-Afrikaanse inwoners geskenk word. Die belasting word op die skenker gehef, alhoewel die Inkomstebelastingwet ook daarvoor voorsiening maak dat die belasting in sommige gevalle van die ontvanger van die skenking verhaal kan word indien die skenker versuim om die vereiste bedrag te betaal.

Dit is nie toevallig dat hierdie belasting teen presies dieselfde koers as Boedelbelasting gehef word nie. Dit dien dus as ‘n effektiewe teenvermydingsmaatreël vir Boedelbelasting om te verseker dat ‘n boedel nie verminder word deur middel van skenkings aan ‘n persoon in afwagting van sterfte of ten einde Boedelbelasting te vermy nie.

‘n Skenking kan die gevolg wees van ‘n kostelose verhandeling van eiendom, of dit kan plaasvind waar eiendom verkoop is vir minder as ‘n aanvaarbare vergoeding. Daar moet kennis geneem word dat ‘n donasie in die Inkomstebelastingwet gedefinieer word om spesifiek in te sluit enige “kostelose afstanddoening van ‘n reg”. Dit impliseer dat die skenkersbelasting ook potensieel in gedrang kom waar van ‘n lening afstand gedoen word.

Verskeie vrystellings van die belasting is egter van toepassing. Hierdie algemene vrystellings sluit in:

• Skenkings tussen gades;
• Toekennings aan werknemers;
• Donasies aan openbare voordeelorganisasies;
• Verspreiding deur ‘n trust aan sy begunstigdes; en
• Donasies tussen ‘n “groep maatskappye”.

Addisioneel tot bogenoemde sal enige bona fide bydrae tot die onderhoud van enige persoon wat as redelik deur die Kommissaris beskou word nie met skenkersbelasting belas word nie. Dienooreenkomstig word ‘n natuurlike persoon toegelaat om jaarliks eiendom tot die waarde van R100 000 vry van skenkersbelasting te skenk, terwyl maatskappye skenkings in die vorm van sogenaamde “toevallige geskenke” tot ‘n bedrag van R10 000 in ‘n belastingjaar toegelaat word sonder om aanspreeklik te wees ten opsigte van skenkersbelasting.

Skenkersbelasting word gehef op meer as slegs donasies. Dit word ook gehef op eiendom waarvan ontslae geraak is in ruil vir minder as wat die Kommissaris beskou as ‘n aanvaarbare vergoeding. Hierdie “gedeeltelike skenkings” sal dus ook onderhewig wees aan skenkersbelasting. Byvoorbeeld, indien ‘n persoon ‘n bate ter waarde van R1 000 000 vir R500 000 verkoop, sal die verkooptransaksie potensieel skenkersbelasting ontlok. Die skenkersbelasting sal egter slegs gehef word op die verskil tussen wat as aanvaarbare vergoeding beskou sou word en die bedrag wat vir die bate betaal is (in bogenoemde voorbeeld sal skenkersbelasting van R100 000 dus voortspruit). Skenkersbelasting sal egter nie van toepassing wees  waar ‘n bate verkoop is teen ‘n verminderde prys wat toegestaan is weens kommersiële oorwegings nie.

Hierdie artikel is ʼn algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg  van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd ʼn finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)