Baie saketransaksies word ingevolge Artikel 42 van die Inkomstebelastingwet aangegaan. Die Artikel laat in wese die oordrag van ’n bate deur ’n persoon aan ’n maatskappy toe, in ruil vir ekwiteitsaandele in daardie maatskappy, wat belastingneutrale transaksies moontlik maak.  

Die Suid-Afrikaanse Inkomstediens het onlangs Bindende Private Beslissing 339 uitgereik rakende ’n transaksie waarin genoteerde aandele na ’n kollektiewe beleggingskema (GOS) oorgedra word in ruil vir deelnemende belange in ’n kollektiewe beleggingskema. Die partye aan die transaksie is ’n inheemse diskresionêre beleggings–familietrust (hierna verwys as die Applikant), en ’n inwoner-GOS soos omskryf in die Wet op die Beheer van Kollektiewe Beleggingskemas (hierna die Fonds genoem). 

Die feite   

Die Applikant besit bates wat bestaan uit vaste eiendomme en genoteerde aandele (onder andere) wat as langtermynbeleggings gehou word. In hierdie geval is die huidige markwaarde van die aandele groter as die basiskoste. Sommige aandele word langer as drie jaar deur die Applikant gehou, en ander minder as drie jaar. Die belegger (ook ’n kurator van die Applikant) van die trust het die beleggings van die trust bestuur, terwyl ’n afsonderlike welvaartbestuursmaatskappy die administrasie en aandelemakelary behartig het. Die trustees het besluit om die aandeleportefeulje na ’n GOS oor te dra wat professioneel bestuur en geadministreer word. Om dit te kan doen, sal die Applikant ’n ooreenkoms aangaan om aandele na die GOS-fonds oor te dra in ruil vir ’n deelnemende belang in hierdie fonds. 

Beslissing 

Die SAID het bevestig dat die transaksie in hierdie geval as ’n bate-vir-aandeel-transaksie kan kwalifiseer volgens die omskrywing in Artikel 42(1) van die Inkomstebelastingwet. Daar is verder bevestig dat: 

• Aandele wat langer as drie jaar gehou word sou as kapitaalbates beskou word, en dat die oordrag van die deelnemende belange, wat in ruil vir die aandele ontvang word, geag sou word as verkry op die datums waarop die genoteerde aandele ontvang is. 

• Daar sou geen gevolge van belasting op kapitaalwins wees as gevolg van die verkoop van die genoteerde aandele nie, aangesien dit geag word dat die Applikant die aandele teen ‘n opbrengste gelykstaande aan die basiskoste verkoop het, en op dieselfde tydstip die deelnemende belange in die GOS verkry het as wat die aanvanklike aandele verkry is, teen dieselfde toelaatbare uitgawes aangegaan. 
• Daar is ‘n vrystelling van belasting op aandeeloordrag vir die voorgestelde transaksie. 

 Waarneming  

As mens die moontlike toepassing van die algemene teenvermydingsreëls wat op alle reëlings van toepassing is ignoreer, is dit onduidelik waarom die deelnemers aan hierdie reëling die SAID genader het vir ’n beslissing, aangesien die tegniese ontleding redelik eenvoudig is.    

Die uitsprake wat deur die SAID uitgereik is, het onlangs toegeneem. Oor die algemeen (en nie te kenne gee dat die partye in hierdie beslissing dit gedoen het nie), kry mens die gevoel dat partye die SAID nader om ’n beslissing om enige aanval op ’n transaksie te vermy. Die SAID is egter goed onder die reg om ’n transaksie teen teenvermyding aan te val, ondanks ’n uitspraak. Partye moet dus waak daarteen om aansoek te doen om uitspraak op voor die hand liggende tegniese gronde, om enige verbintenis teen voorkoming te voorkom. So ’n strategie sal uiteindelik nie suksesvol wees nie. 

Hierdie artikel is ‘n algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd ‘n finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)