Die Wet op Belastingadministrasie, 28 van 2011, het die idee van “onderstellingsboetes” wat op ‘n persentasiegrondslag gehef word, ingevoer. Die boetes word gehef afhangende van watter gedrag deur die belastingbetaler geopenbaar word en word ingedeel volgens die  onderstaande tabel wat in artikel 223(1) vervat is:

Dit is nie duidelik hoe ‘n belastingbetaler se gedrag geklassifiseer word met die oog op vasstelling teen watter koers ‘n onderstellingsboete gehef moet word en of dit selfs moontlik is dat bepaalde belastingbetalergedrag nie deur die tabel gedek word nie. Dit is voldoende om te sê dat die las om te bewys dat die feite waarop die oplegging van ‘n onderstellingsboete  gegrond is, by die SAID berus.

Kragtens artikel 222 mag ‘n boete slegs opgelê word waar “onderstelling”aanwesig is, te wete enige benadeling van die SAID of die fiskus as gevolg van:

1. ‘n Nienakoming met die indien van ‘n opgawe;
2. ‘n Weglating uit ‘n opgawe;
3. ‘n Foutiewe stelling in ‘n opgawe; of
4. Versuim om die korrekte bedrag aan belasting te betaal in ‘n geval waar geen opgawe vereis is nie.

Om die boete wat gehef word te bereken word die toepaslike  persentasie in die voorgaande tabel toegepas op die tekort, synde die belastingeffek ter sprake waarvoor die belastingbetaler gepenaliseer word. Byvoorbeeld, as ‘n inkomstebelastingaftrekking wat geëis word, afgewys word deur die SAID wat die eis van die aftrekking wil penaliseer, word die toepaslike  boetepersentasie  toegepas op die belastingeffek wat die aftrekking sou gehad het indien dit toegelaat is.

Belastingbetalers word kragtens artikel 224 die geleentheid gebied om beswaar aan te teken teen die oplegging van ‘n onderstellingsboete. Dit is verder van belang dat in ‘n geval waar ‘n boete gehef word vir “wesenlike onderstelling”, die  boete deur die SAID kwytgeskeld moet word indien die belastingbetaler in besit is van ‘n positiewe belastingopinie van ‘n onafhanklike, geregistreerde belastingpraktisyn wat die belastingbetaler se belastingposisie ondersteun. Dit is derhalwe sinvol om ‘n belastingopinie van ‘n geregistreerde belastingpraktisyn te kry alvorens ‘n transaksie aangegaan word.

Hierdie artikel is algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg  van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)