Hereregte is ’n belasting wat gehef word op die aankoper van vaste eiendom geleë in Suid-Afrika.[1] Die belasting word gehef ooreenkomstig die volgende glyskaal wat gebaseer is op die waarde van die betrokke eiendom:
Waarde van eiendom (R) | Koers |
0 – 900 000 | 0% |
900 001 – 1 250 000 | 3% van die waarde bo R900 000 |
1 250 001 – 1 750 000 | R10 500 + 6% van die waarde bo R 1 250 000 |
1 750 001 – 2 250 000 | R40 500 + 8% van die waarde bo R 1 750 000 |
2 250 001 – 10 000 000 | R80 500 + 11% van die waarde bo R2 250 000 |
10 000 001 en meer | R933 000 + 13% van die waarde bo R10 000 000 |
Hierdie glyskaal was voorheen net van toepassing op natuurlike persone wat eiendom bekom. Dit is egter nie meer die geval nie en regspersone is ook onderhewig aan hereregte volgens hierdie tabel. (Voorheen was regspersone eenvoudig onderhewig aan hereregte teen die maksimumkoers in die tabel soos toegepas op die totale waarde van oordragte waar ’n wettige entiteit vaste eiendom gekoop het.)
Gebaseer op die voorgaande tabel, dus, is eiendomsoordragte wat betrekking het op eiendomme ter waarde van minder as R900,000, prakties vrygestel van hereregte, hoewel die belastingblootstelling spoedig daarna só mag groei dat dit betekenisvolle bedrae behels. Uit die oogpunt van individue wat eiendom koop deur middel van ’n verband wat ten gunste van ’n bank geregistreer is, word die hereregte heel gou ’n materiële oorweging wanneer ’n eiendom aangekoop word as in ag geneem word dat finansiering van die hereregte tipies nie gedek word deur die finansiering wat deur ’n handelsbank voorsien word nie en dat die hereregte dus vereffen moet word deur middel van bestaande kontantreserwes wat tot die beskikking van voornemende kopers is.
Veral opmerklik is dat eiendomsoordragte waarop hereregte gehef mag word nie beperk is tot slegs vaste eiendom nie maar dat dit insluit die oordrag van die aandele van sogenaamde “property rich residential companies”, d.w.s. die verkoop van aandele in ’n maatskappy waarvan meer as 50% van die maatskappy se waarde afkomstig is van residensiële eiendom wat deur die maatskappy besit word. [2] [3]
Verskeie vrystellings waarvolgens hereregte nie gehef sal word nie is van toepassing op eiendomsoordragte.[4] Dit sluit gevalle in waar die oordrag ’n transaksie behels waar die toepaslike groepverligtingbepalings van die Wet op Inkomstebelasting [5] van toepassing is of waar die oordrag onderhewig is aan BTW (d.w.s. waar die verkoper die eiendom verkoop as deel van sy BTW-onderneming).[6]
[1] Artikel 2(1) van die Wet op Hereregte, 40 van 1949
[2] Kyk paragrawe (d) en (e) van “eiendom” in Artikel 1 van die Wet op Hereregte
[3] Interessant dat die teenvermydingsmaatreël nie insluit aandele wat oorgedra word in maatskappye wat nie-residensiële eiendomme besit nie.
[4] Artikel 9 van die Wet op Hereregte.
[5] 58 van 1962
[6] Artikel 9(15)
Hierdie artikel is ʼn algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd ʼn finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)